Русская Википедия:Ковшутов Аманберди
Ковшутов Аманберди, турк. Amanberdi Gowşudow (22 сентября 1942 года, Ашхабад, ТССР — 10 июля 2020 года, Туркменистан) — туркменский певец, дутарист, бахши, композитор и педагог.
Биография
Родился в колхозе имени Будённого в местечке Карадамак, среднее образование получил в школе № 7 (сейчас № 26) города Ашхабада, Игре на дутаре обучался во Дворце пионеров под руководством педагога Бяшима Лаллакова в 1950 году. В 1959 году поступил в Туркменское государственное музыкальное училище на отделение «Теория и история музыки». В 1995 году закончил Туркменскую национальную консерваторию по специальности «Бахши» и получил квалификацию "Преподаватель, солист ансамбля".
В 1994—2020 годах преподаватель Специализированной музыкальной школы-интерната при ТМК (РМШ). Одинаково мастерски владел игрой на дутаре и гиджаке. Считал себя последователем Сахи Джепбарова.
Написал более 50 песен на стихи Сейди, Салиха Айдогдыева, Нуры Байрамова. В золотом телерадиофонде Туркменистана есть более 100 записей песен и музыки в его исполнении. Среди бахши выделялся музыкальной грамотностью. Создал более __??? произведений, перенёс (перевёл) на ноты около 30 народных мелодий и песен, считающихся сложными.
Творчество
Неполный список созданных произведений:
1. Aşgabat . Sözleri Salyh Aýdogdyýewiňki
2. Arçmanata . Sözleri Süleýman Öwezowyňky
3. Bu Türkmenistan. Sözleri Hojageldi Nurmyradowyňky
4. Baky Bitarapdyr Türkmenistanym. Sözleri Hudaýguly Allamyradowyňky
5. Baky bahar-ýazly ülkäm. Sözleri Gelgi Muhammedowyňky
6. Başymyň täji watan. Sözleri Atamyrat Atabaýewiňki (wokal-instrumental ansambl üçin)
7. Baýdagym. Sözleri Ogulgurban Nazarowanyňky
8. Çagajykdan öwrenýän. Sözleri Hudaýguly Allamyradowyňky
9. Ejejan. Sözleri Nury Baýramowyňky
10. Gyjak çalanda. Sözleri Salyh Aýdogdyýewiňki
11. Görsem. Sözleri Bibi Orazdurdyýewanyňky
12. Gözel ýigrimbäş. Sözleri Şeýdaýynyňky
13. Goş, jigim. Sözleri Hudaýguly Allamyradowyňky
14. Gitsem daglara. Sözleri Gylyçmyrat Kakabaýewiňki
15. Gül ynjamasyn. «Nejep oglan» dessanyndan
16. Gül ýüzli ýarym. «Nejep oglan» dessanyndan
17. Guşjagaz. Dutar üçin saz
18. Goja Hazaryň kenarynda. Dutar üçin saz
19. Gülle, Watan. Dutar üçin saz
20. Hally. Sözleri Seýdiniňki
21. Hormat. Sözleri Salyh Aýdogdyýewiňki
22. Illeri bardyr. Sözleri Geldi Bäşiýewiňki
23. Ildeş. Sözleri Annaberdi Agabaýewiňki
24. Kär garramaz. Sözleri Salyh Aýdogdyýewiňki
25. Kiçi dag. Sözleri Salyh Aýdogdyýewiňki
26. Köpetdag. Sözleri Ýaban Saparowyňky
27. Körpäniň höwesi. Dutar üçin saz
28. Kylmyşdyr meni. Sözleri Zeliliniňki
29. Meniň gyr atym. Sözleri Nury Baýramowyňky (wokal-instrumental ansambl üçin)
30. Nar ýatyr munda. Sözleri Baýram Jütdiýewiňki
31. Neýläýin.
32. Nowruzda görsem. Sözleri Salyh Aýdogdyýewiňki
33. Oýlanma. Dutar üçin saz
34. Öýke. Dutar üçin saz
35. Öňe, Türkmenistan. Dutar üçin saz
36. Pagtaçy. Sözleri Salyh Aýdogdyýewiňki
37. Pürli agany ýatlap. Dutar üçin saz
38. Serdar. Sözleri Salyh Aýdogdyýewiňki
39. Türkmeniň derwezesi. Sözleri Baýram Jütdiýewiňki
40. Toý mukamy ýaňlansyn. Sözleri Annagözel Ýagşyýewanyňky(wokal-instrumental ansambl üçin)
41. Türkmen. Sözleri Ogulgurban Nazarowanyňky
42. Watan. . Sözleri Annagözel Ýagşyýewanyňky(bagşy üçin)
43. Ýar gara gözli. Sözleri Baýram Jütdiýewiňki
44. Ýaňlan meniň dutarym. Sözleri Lýubow Annadurdyýewanyňky(rus dilinde)
45. Zenanlar(bagşy üçin). Sözleri Hudaýguly Allamyradowyňky
46. Zenanlar(estrada üçin). Sözleri Hudaýguly Allamyradowyňky
Halk aýdym-sazlary esasynda A.Gowşudow tarapyndan täzeden işlenilen aýdymlar
1. Açylmazmy. «Şasenem- Garyp» dessanyndan
2. Aýrylmam. «Ýusup- Zuleýha» dessanyndan
3. Aşyk aýdyň pir bilen aýdyşyk. «Nejep oglan» dessanyndan
4. Aý indi. Saz
5. Apbanepes. Saz
6. Bilbil gördüm. «Zöhre-Tahyr» dessanyndan
7. Bu jennetdir. Sözleri Baýram Jütdiýewiňki
8. Bir iş düşdi hyýalymga. «Ýusup- Zuleýha» dessanyndan
9. Bolmasa . Sözleri Zeliliniňki
10. Don gerek. Sözleri Magtymgulynyňky
11. Deň bolar. Sözleri Zeliliniňki
12. Eýleme. «Nejep oglan» dessanyndan
13. Elbent bilen aýdyşyk. «Nejep oglan» dessanyndan
14. Galanyň düýbünde . Sözleri halk döredijiliginden.
15. Galyp men. Sözleri Magtymgulynyňky
16. Gel jygamyz alyşaly. «Nejep oglan» dessanyndan
17. Gurban bolaýyn. «Nejep oglan» dessanyndan
18. Gülhanym. Sözleri halk döredijiliginden.
19. Görmedigňi sözleme. «Ýusup- Zuleýha» dessanyndan
20. Kimiň ýary sen? «Nejep oglan» dessanyndan
21. Maňa sen gerek. Sözleri Ýunus Emräniňki
22. Ras bolsa. Sözleri Kätibiniňki
23. Türkmenistan jennetdir. Sözleri halk döredijiliginden(wokal-instrumental ansambl üçin)
24. Sapa bolar. Sözleri Magtymgulynyňky
25. Söýli halan. Saz
26. Ýap boýunda. Sözleri halk döredijiliginden(wokal-instrumental ansambl üçin)
27. Ýarym seni. «Zöhre-Tahyr» dessanyndan
28. Şamly çyrag. «Leýli- Mejnun» dessanyndan
29. Zarlaryň geldi."Seýpelmelek- Medhaljemal" dessanyndan
Неполный список записей произведений А. Ковшутова в золотом фонде туркменского радио:
1. Açylmazmy. T-5335,1959ý. Sazandarlar Çary Alladurdyýew we A. Mürçäýew
2. Aýrylmam. T-733,1990ý. Sazandarlar Ata Ablyýew,Ý.Nurymow. «Ýusup- Zuleýha» dessanyndan
3. Aşyk aýdyň pir bilen aýdyşyk. «Nejep oglan» dessanyndan.T-1069,1990 Sazandarlar Ata Ablyýew,Ý.Nurymow
4. Aşyk suwçynyň aýdymy.T- 26641,1991. Sazy Ata Ablyýew. Sözleri Atadurdy Gurbanow. Sazandarlar Ata Ablyýew we A. Mürçäýew Baky bahar-ýazly ülkäm. T- 485,1994. Ansambl .Sözleri Gelgi Muhammedowyňky Sazy A. Gowşudowyňky
5. Bilbil gördüm. T-8587, 1965ý. Sazandarlar Ç. Alladurdyýew we A. Mürçäýew
6. Bolmasa . Sözleri Zeliliniňki.T-484,1990ý. Sazandarlar Ý.Nurymow,B.Mämmedow. Täzeden işlän A. Gowşudow
7. Bolar.T-1375,1995ý. Sazandarlar M.Muhammetnyýazow,Ý.Nurymow. Sazy Ý.Nurymowyňky
8. Dostum senT-1071,1990ý. Sazandarlar Ata Ablyýew,Ý.Nurymow.Sazy A.Ablyýewiňki. Sözleri H.Allamyradowyňky
9. Deň bolar. T-1382,1995ý. Sazandarlar M.Muhammetnyýazow,Ý.Nurymow. Sözleri Zeliliniňki.Türkmen halk aýdymy
10. Eýleme. «Nejep oglan» dessanyndan,T-863,1990ý. Sazandarlar Ç.Sähetmyradow, A. Mürçäýew. Täzeden işlän A. Gowşudow
11. Çagajykdan öwrenýän. T-2264,1996ý. Sazandarlar A.Ataýew, A.Allaberdiýew.Sözleri H. Allamyradowyňky.Sazy A. Gowşudowyňky
12. Galyp men. Sözleri Magtymgulynyňky.T-485,1990,sazandarlar Ý.Nurymow,B.Mämmedow. Täzeden işlän A. Gowşudow
13. Gel jygamyz alyşaly. T-1060,1990ý. Sazandarlar Ata Ablyýew,Ý.Nurymow. «Nejep oglan» dessanyndan.Türkmen halk aýdymy
14. Gurban bolaýyn. T-26403,1986ý. Sazandarlar Ata Ablyýew we A. Mürçäýew
15. Gülhanym. T-8593ý. Sazandarlar Çary Alladurdyýew we A. Mürçäýew
16. Görmedigňi sözleme. T-734,1990ý. Sazandarlar Ata Ablyýew,Ý.Nurymow. «Ýusup- Zuleýha» dessanyndan
17. Gelmeginçä gidermiýem.T-1381,1995ý. Sazandarlar Ata Ablyýew, Ý.Nurymow. Türkmen halk aýdymy
18. Gyjak çalanda.T-1381,1995ý. Sazandarlar Ata Ablyýew,Ý.Nurymow.
19. Kimiň ýary sen? T-26407,1986ý. Täzeden işlän A. Gowşudow
20. Kiçi dag. T-1378,1995 Sazandarlar Ata Ablyýew,Ý.Nurymow. Sözleri Salyh Aýdogdyýewiňki, sazy A. Gowşudowyňky
21. Maňa sen gerek. T-1380,1995ý. Sazandarlar Ata Ablyýew,Ý.Nurymow. Sözleri Ýunus Emräniňki.Täzeden işlän A. Gowşudow
22. Milisiýaniň esgerleri. T-2265,1996ý.Sazandarlar .Ataýew,A.Allaberdiýew. Sazy A. Gowşudowyňky
23. Neýläýin.T-1377,1995ý. Sazandarlar M.Muhammetnyýazow,Ý.Nurymow. Sazy A. Gowşudowyňky
24. Ras bolsa. Sözleri Kätibiniňki,T-859, 1990ý. Sazandarlar Ç.Sähetmyradow, A. Mürçäýew. Täzeden işlän A. Gowşudow
25. Serdar.T-27326,1996ý.Sazandarlar A.Ataýew,A.Allaberdiýew.Sözleri Salyh Aýdogdyýewiňki. Sazy A. Gowşudowyňky
26. Ýarym seni. T-531, 1988ý,sazandarlar A.Ataýew,Ý.Nurymow «Zöhre-Tahyr» dessanyndan,
27. Zarlanyp(Şamly çyrag).T-26405,1986ý. Täzeden işlän A. Gowşudow
28. Sahy bagşydyr. T- T-26406,1986ý. Sazy Ata Ablyýew, goşgusy Ş.Akmämmedowyňky
29. Talan ýar. T-732,1986ý. Türkmen halk aýdymy.Täzeden işlän A. Gowşudow
30. Pagtaçy. T-530,1988ý. Ansambl. Sözleri Salyh Aýdogdyýewiňki, sazy A. Gowşudow
31. Hally.T-532,1998ý. Sazandarlar B.Amanow,B.Dawudow. Sazy A. Gowşudow, goşgusy Seýdiňki
32. Illeri bardyr.T-26495,1998ý. Sazy A. Gowşudow, goşgusy Geldi Bäşiýew
33. Zarlaryň geldi.T-860,1990 ý. Sazandarlar Ç.Sähetmyradow, A. Mürçäýew. Täzeden işlän A. Gowşudow
34. Halyň seniň.T-862,1990 ý. Sazandarlar Ç.Sähetmyradow, A. Mürçäýew.
35. Istiýer köňül.T-861,1990ý. Sazandarlar Ata Ablyýew we A. Mürçäýew Türkmen halk aýdymy
36. Gül ýüzli ýarym. T-1960,1994ý. Sazandarlar B.Amanow,B.Dawudow. Sazy A. Gowşudowyňky
37. Içmeýen jamym.T-1072,1997 ý.sazandarlar A.Çaryýew. Sazy A.Çaryýewyňky. Sözleri Magtymgulynyňky
38. Ildeş.T-1376,1995ý. Sazandarlar Ata Ablyýew,Ý.Nurymow. Sözleri Annaberdi Agabaýewiňki. Sazy A. Gowşudowyňky
39. Kylmyşdyr meni.T-1957,1994ý. Sözleri Zeliliniňki.Sazy A. Gowşudowyňky
40. Zenanlar.T-1959,1994,ansambl.Sözleri Hudaýguly Allamyradowyňky. Sazy A. Gowşudowyňky
41. Ýar gara gözli.T-1961,1990ý. Ansambl Sözleri Baýram Jütdiýewiňki. Sazy A. Gowşudowyňky
42. Ýedi çynar.T-1062,1990ý. Sazandarlar Ata Ablyýew,Ý.Nurymow. Sazy Ý.Nurymow, sözleri Geldi Bäşiýewiňki
43. Ýelpeselendi.T-1061,1990ý. Sazandarlar Ata Ablyýew,Ý.Nurymow. Türkmen halk aýdymy
44. Hyýalymga. T-1063,1990 .Sazandarlar Ata Ablyýew,Ý.Nurymow. Türkmen halk aýdymy
45. Istiýer köňül.T-1064,1990ý. Sazandarlar Ata Ablyýew,Ý.Nurymow Türkmen halk aýdymy
46. Mylly aganyň dutary.T-13474,1995ý. Sazandarlar Ata Ablyýew,Ý.Nurymow. Sazy A.Abliýewiňki, sözleri Geldi Bäşiýewiňki
Награды
• 1992 — Заслуженный бахши Туркменистана • 2010- Народный бахши Туркменистана
Примечания
Ссылки
Литература
• https://www.turkmenistan.ru/ru/articles/35069.html
• http://www.kitaplar.metbugat.gov.tm/book?id=77
• https://kitaptm.com/?book=2166
• Служит у нас ашхабадский парень С. Тахаленко, 1960 г.
• Arzuwlar gursakda garramaýar. Suleýman Öwezow « Edebiýat we sungat» gazeti 1992 mart.
• Самое главное в жизни. А.Халбаев «Нейтральный Туркменистан» gazeti 14.08.2002
• "Garaşsyzlygyň waspçysy ý-da zehinli bagşy Aman Gowşudow hakynda söhbet " Amanöwez Saparow «Edebiýat we sungat» gazeti 20.09.2002
• Aýdymlar kerweni uzaýar Akmuhammet Aşyrow, bagşyşynas.04.09.2002
• «Ile döwlet geler bolsa…» Esen Durdyýew «Mugallymlar gazeti» 06.
• Watanymyza buýsanýarys!A. Gowşudow «Türtmenistan» gazeti 7.09.2006
• Счастливая доля. Алмаз Халбаев, специальная музыкальная школа- интернат при ТНК. журнал «Возрождение» № 15.12.2010
• «Öz döwrümiň jarçysy men» Maýa Apbaýewa «Watan» gazeti 21.10.2010
• Aýdym-saza baglanan köňül.Aýjemal Omarowa."Türkmenistan" gazeti 01.09.2012
• Zehinlileriň, ezberleriň halypasy. Aşgabat «Zaman» 30.03.2013
• Ile döwlet geler bolsa…..Gurbanguly Berdimuhamedow Aşgabat 2015
• Halypa-daragt, şägirt miwesi O. Annanepesow, Aşgabat 2017
• Ýüreklere ýol salýan owazlar. Meretgylyç Ýagmyrow «Edebiýat we sungat» gazeti 10.05.2019